W ostatnim dziesięcioleciu sektor finansowy znajdował się pod znaczną presją. Kryzys finansowy dotknął przedsiębiorstwa, obywateli i władze krajowe. W dalszym ciągu istnieją wyzwania związane z rozwojem nowych technologii, fragmentacją rynków UE i zmianą klimatu. W związku z ostatnimi wydarzeniami, w ramach działań UE na rzecz ożywienia gospodarczego trzeba będzie zająć się powracającymi zagrożeniami dla sektora finansowego.
Aby sprostać obecnym wyzwaniom i wykorzystać nowe możliwości, UE przyjęła różne inicjatywy. Inicjatywy te doprowadziły do powstania nowych i złożonych ram prawnych, które należy wdrożyć na szczeblu krajowym. Komisja zapewnia państwom członkowskim UE wsparcie techniczne w szerokim zakresie reform sektora finansowego. Wsparcie techniczne koncentruje się na wzmocnieniu nadzoru sektora, reagowaniu na szybko zmieniający się rynek i wspieraniu szerokich możliwości finansowania gospodarki realnej.
Więcej informacji o naszych projektach >
Pobierz broszurę na temat sektora finansowego i dostępu do finansowania >
Banki
Utrzymanie wydajnego i niezawodnego systemu bankowego ma istotne znaczenie dla osiągnięcia trwałego wzrostu gospodarczego. Otoczenie rynkowe kształtuje się dzięki nowym technologiom cyfrowym, dynamicznym preferencjom konsumentów, rosnącej konkurencji i zmieniającym się przepisom. W związku z tym organy nadzoru regularnie oceniają i dostosowują praktyki nadzorcze, aby zapewnić skuteczny bodziec i monitorować sektor bankowy. Muszą przy tym znaleźć trudną do osiągnięcia równowagę, jeżeli chodzi o wzmocnienie odporności instytucji bez podważania ich stabilności biznesowej.
PRZYKŁADY WSPARCIA
- Nadzór ostrożnościowy – wdrażanie wytycznych Europejskiego Urzędu Nadzoru Bankowego, podręczników nadzoru i szkoleń; opracowywanie modeli wspierających ocenę nadzorczą
- Krajowe banki rozwoju – opracowywanie narzędzi oceny wewnętrznej, poprawa struktur organizacyjnych, budowanie zdolności
- Zarządzanie danymi i infrastruktura oprogramowania – poprawa infrastruktury oprogramowania i analizy oraz doskonalenie struktur sprawozdawczości ostrożnościowej
- Systemy płatności – ocena infrastruktury płatniczej, rozwój strategii e-płatności
- Kredyty zagrożone – opracowywanie narzędzi nadzorczych w celu ograniczenia poziomu kredytów zagrożonych oraz pomoc w zakładaniu spółek zarządzania aktywami
Komisja wspierała Bank Słowenii w opracowaniu dwóch modeli: jednego dla płynności i drugiego dla zarządzania ryzykiem stopy procentowej depozytów o nieustalonym terminie wymagalności na potrzeby oceny zarządzania aktywami banku.
Zakłady ubezpieczeń i emerytury
Komisja wspiera organy nadzoru w całej UE w opracowywaniu i wdrażaniu różnych części dyrektywy Wypłacalność II, będącej powszechnie znanym systemem regulacyjnym dla zakładów ubezpieczeń. Uwzględnia przy tym potrzeby i specyfikę lokalnego rynku ubezpieczeń.
Komisja zamierza przyczynić się do zapewnienia najlepszego nadzoru nad ubezpieczeniami, zapewniając jednocześnie spójne stosowanie przepisów w całej UE. Działania te poprawiają stabilność finansową i wzmacniają rolę sektora ubezpieczeń i funduszy emerytalnych w finansowaniu naszej gospodarki w zrównoważony sposób.
PRZYKŁADY WSPARCIA
- Poprawa nadzoru ostrożnościowego w kluczowych obszarach, takich jak wypłacalność, stosowanie testów warunków skrajnych i zarządzanie ryzykiem
- Budowanie zdolności w dziedzinie nadzoru nad prowadzoną działalnością
- Przeciwdziałanie pojawiającym się zagrożeniom, takim jak cyfryzacja lub zrównoważone inwestycje
Włoski organ nadzoru ubezpieczeń zwrócił się o wsparcie w dalszym wzmacnianiu nadzoru nad zachowaniami rynkowymi.
Rynki kapitałowe
Unia rynków kapitałowych to inicjatywa polityki gospodarczej, której celem jest dalszy rozwój i integracja rynków kapitałowych UE. Celem unii rynków kapitałowych jest promowanie podziału ryzyka między krajami oraz umożliwienie przedsiębiorstwom i projektom uzyskania zróżnicowanego finansowania, niezależnie od ich usytuowania w UE. Komisja pomaga państwom członkowskim UE usuwać występujące na szczeblu krajowym bariery między kapitałem inwestorów a możliwościami inwestycyjnymi. Zapewnia ona wsparcie techniczne we współpracy z Dyrekcją Generalną ds. Stabilności Finansowej, Usług Finansowych i Unii Rynków Kapitałowych.
PRZYKŁADY WSPARCIA
- Zapewnienie analizy diagnostycznej krajowych rynków kapitałowych wraz ze szczegółową analizą przeszkód w rozwoju rynku kapitałowego
- Opracowywanie wieloletnich strategii rozwoju rynku kapitałowego
- Rozwój odpowiedniej infrastruktury rynkowej i polityki publicznej przyjaznej dla rynku
- Opracowywanie i wdrażanie funduszu przyspieszającego rozwój rynku kapitałowego lub instrumentu wsparcia kapitałowego dla małych i średnich przedsiębiorstw (MŚP)
- Opracowywanie podręczników nadzorczych dotyczących nadzoru nad rynkiem kapitałowym
Komisja wspiera organy krajowe w działaniach na rzecz poprawy regionalnych rynków kapitałowych w państwach bałtyckich poprzez wprowadzenie regionalnych ram dotyczących obligacji zabezpieczonych.
Zielone finansowanie
Europejski Zielony Ład i unijna strategia zrównoważonego finansowania określają strategie operacyjne, które mają umożliwić osiągnięcie neutralności klimatycznej gospodarki UE do 2050 r.
Komisja odgrywa kluczową rolę we wspieraniu państw członkowskich UE w całym spektrum działań reformatorskich niezbędnych do wdrożenia tych strategii. Ostatecznym celem jest ukierunkowanie przepływów kapitału na zrównoważoną działalność oraz przeciwdziałanie zagrożeniom związanym z klimatem, na które narażony jest sektor finansowy.
PRZYKŁADY WSPARCIA
- Pomoc w przygotowaniu planów działania na rzecz zrównoważonego finansowania w celu określenia barier dla zrównoważonego finansowania i w celu budowania odpowiednich zdolności
- Wzmocnienie kontroli zrównoważonego charakteru projektów na potrzeby krajowych instytucji prorozwojowych
- Wdrażanie ram dotyczących zielonych obligacji skarbowych
- Wspieranie organów krajowych w spójnym wdrażaniu obowiązków związanych ze sprawozdawczością i ujawnianiem informacji
- Uwzględnianie zagrożeń klimatycznych w nadzorze
- Zapewnienie budowania zdolności, w tym programów szkoleniowych
Komisja wsparła hiszpański krajowy bank prorozwojowy – ICO – w opracowaniu strategicznego planu działań na rzecz bezpośredniego finansowania bardziej zrównoważonych (ekologicznych i społecznych) działań i projektów.
Niewypłacalność i restrukturyzacja zadłużenia
Wzmocnienie odporności ram prawnych dotyczących niewypłacalności jest jednym z głównych celów Unii związanych z dalszą integracją rynków kapitałowych w UE. Dobrze funkcjonujące ramy prawne dotyczące niewypłacalności mają zasadnicze znaczenie dla efektywnej alokacji kapitału w gospodarce. Solidne ramy prawne dotyczące niewypłacalności mają kluczowe znaczenie dla dobrego otoczenia biznesowego. Wspierają handel i inwestycje oraz pomagają gospodarkom w skutecznym zarządzaniu kredytami zagrożonymi. Komisja wspiera państwa członkowskie UE w działaniach na rzecz opracowania i wdrożenia reform zapewniających skuteczność i efektywność ram prawnych dotyczących niewypłacalności.
PRZYKŁADY WSPARCIA
- Modernizacja przepisów dotyczących niewypłacalności oraz analiza porównawcza krajowych systemów z innymi jurysdykcjami i najlepszymi praktykami międzynarodowymi
- Wprowadzanie narzędzi wczesnego ostrzegania, opracowywanie ram restrukturyzacji zapobiegawczej i wzmacnianie ram pozasądowego rozstrzygania sporów
- Poprawa ram instytucjonalnych umożliwiających szybsze prowadzenie postępowań upadłościowych i restrukturyzacyjnych przez systemy sądownictwa
- Przegląd krajowych ram dotyczących zarządców w postępowaniach upadłościowych, niewypłacalności transgranicznej, usprawnienia egzekucji i gromadzenia danych
Komisja udzieliła wsparcia Ministerstwu Gospodarki i Ministerstwu Sprawiedliwości na potrzeby udoskonalenia ram restrukturyzacji zapobiegawczej w Estonii oraz wprowadzenia systemu narzędzi wczesnego ostrzegania, aby ograniczyć niepotrzebną likwidację rentownych przedsiębiorstw.
Przeciwdziałanie praniu pieniędzy
Zagrożenia związane z praniem pieniędzy i finansowaniem terroryzmu nadal stanowią poważny problem z punktu widzenia integralności systemu finansowego Unii Europejskiej i bezpieczeństwa jej obywateli. Piąta dyrektywa w sprawie przeciwdziałania praniu pieniędzy przewiduje zwiększenie przejrzystości korzystnych informacji, zapewnienie jednostkom analityki finansowej szerszego dostępu do informacji, zacieśnienie współpracy między organami nadzoru oraz uregulowanie walut wirtualnych i kart przedpłaconych. Komisja wspiera państwa członkowskie UE w działaniach na rzecz transpozycji i wdrożenia unijnych ram prawnych dotyczących przeciwdziałania praniu pieniędzy zgodnie z ich potrzebami krajowymi.
PRZYKŁADY WSPARCIA
- Ocena ryzyka dla systemów licencjonowania rynkowego i rejestracji
- Przygotowanie opartych na analizie ryzyka metod monitorowania przeciwdziałania praniu pieniędzy lub zwalczania ryzyka związanego z finansowaniem terroryzmu
- Przygotowanie krajowych lub sektorowych planów działania na rzecz ograniczania ryzyka
- Warsztaty i kampanie zwiększające świadomość na temat przeciwdziałania praniu pieniędzy i ryzyka finansowania terroryzmu
- Przygotowanie wymogów w zakresie funkcjonalności dotyczących oprogramowania pomocniczego dla organów sprawujących nadzór nad przeciwdziałaniem praniu pieniędzy
Komisja pomaga organom rumuńskim lepiej zrozumieć wewnętrzne i zewnętrzne zagrożenia związane z praniem pieniędzy i finansowaniem terroryzmu oraz odpowiednio dostosować ich politykę przeciwdziałania praniu pieniędzy.
Wiedza finansowa
Rynki kapitałowe Unii Europejskiej są nadal stosunkowo słabo rozwinięte i pozostają rozproszone w całej UE. Edukacja finansowa i wiedza finansowa pomagają rozwijać i pogłębiać unię rynków kapitałowych. Są nieodzownym elementem poprawy ochrony konsumentów. Komisja Europejska i organizacje międzynarodowe zdecydowanie zachęcają do rozwijania wiedzy i edukacji finansowej w państwach członkowskich UE.
Komisja pomaga administracjom krajowym w diagnozowaniu poziomu wiedzy finansowej wśród grup docelowych ludności oraz w identyfikowaniu i zaspokajaniu potrzeb wykazanych w drodze takiej analizy. Komisja wspiera również państwa członkowskie UE w tworzeniu specjalnych programów na rzecz poprawy poziomu wiedzy finansowej i edukacji finansowej.
PRZYKŁADY WSPARCIA
- Opracowywanie krajowych strategii mających na celu zwiększenie wiedzy finansowej, promowanie odpowiedzialnych zachowań finansowych i zwiększanie odporności finansowej
- Wdrażanie strategii na rzecz wiedzy finansowej poprzez opracowanie specjalnych narzędzi edukacyjnych lub komunikacyjnych
Ostatnie badania pokazują, że ludność Austrii nie dysponuje wiedzą finansową przy podejmowaniu decyzji finansowych.
Zarządzanie kryzysowe
Kryzys finansowy pokazał, że niektóre obszary sektora finansowego nie były dostatecznie uregulowane, a organy nadzoru nie miały do dyspozycji odpowiednich
narzędzi, by radzić sobie z upadającymi instytucjami. Aby poprawić koordynację transgraniczną i zmniejszyć przyszłą zależność od środków publicznych, unijne ramy zarządzania upadłością instytucji finansowych całkowicie zreformowano dyrektywą w sprawie naprawy oraz restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji banków. Komisja wspiera państwa członkowskie UE w opracowywaniu i wdrażaniu reform mających zapewnić skuteczność i efektywność krajowych ram naprawy oraz restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji instytucji finansowych.
PRZYKŁADY WSPARCIA
- Opracowywanie podręczników zarządzania kryzysowego w celu zapewnienia organom ds. restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji wskazówek krok po kroku dotyczących stosowania instrumentów restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji na szczeblu krajowym lub w kontekście transgranicznym
- Przeprowadzanie symulacji sytuacji kryzysowych w celu sprawdzenia gotowości operacyjnej organów krajowych odpowiedzialnych za restrukturyzację i uporządkowaną likwidację
- Pomoc w przygotowaniu odpowiednich ram prawnych dotyczących niewypłacalności banków na potrzeby zapewnienia odpowiednich narzędzi umożliwiających sprawne i skuteczne procedury
- Opracowywanie środków politycznych i prawnych mających na celu wyeliminowanie prawnych i operacyjnych słabości i wyzwań związanych z funkcjonowaniem systemów gwarancji depozytów
Komisja wspierała Narodowy Bank Czech (CNB) występujący w roli krajowego organu ds. restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji w przygotowaniu podręcznika zarządzania kryzysowego, który zawiera szczegółowe wytyczne dotyczące restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji instytucji finansowych w Czechach.
Kontakt
Kierownik Działu „Sektor finansowy i dostęp do finansowania”
LAURA RINALDI
Główny punkt kontaktowy do składania wniosków o Instrument Wsparcia Technicznego
REFORM-TSI
ec [dot] europa [dot] eu (REFORM-TSI[at]ec[dot]europa[dot]eu)
Więcej informacji na temat prac związanych z sektorem finansowym i dostępem do finansowania
REFORM-FINANCIALec [dot] europa [dot] eu (REFORM-FINANCIAL[at]ec[dot]europa[dot]eu)
Więcej informacji