Przejdź do treści głównej
Reform Support

Transformacja ekologiczna

Działania w dziedzinie klimatu i zmniejszenia emisji gazów cieplarnianych

Działania w dziedzinie klimatu stanowią trzon Europejskiego Zielonego Ładu. Unia Europejska osiągnęła już dobre wyniki w zmniejszaniu emisji gazów cieplarnianych przy jednoczesnym utrzymaniu wzrostu gospodarczego. W nadchodzących latach trzeba zrobić jeszcze więcej. Unia wyznaczyła swoje cele pozwalające osiągnąć neutralność klimatyczną do 2050 r., w związku z czym będzie to wymagało od wszystkich państw członkowskich wdrożenia spójnego zestawu strategii klimatycznych.

Komisja Europejska poprzez Instrument Wsparcia Technicznego pomaga organom krajowym w opracowywaniu i wdrażaniu reform, które służą realizacji ich ambicji w dziedzinie klimatu.

 

PRZYKŁADY WSPARCIA

  • Opracowywanie polityki klimatycznej, w tym doradztwo w dziedzinie strategii i planów działania na rzecz klimatu oraz wsparcie modelowania emisji gazów cieplarnianych
  • Wspieranie zarządzania użytkowaniem gruntów i gospodarki leśnej, w tym planowania przestrzeni miejskiej, inteligentnych miast oraz rozliczenia i inwentaryzacji w odniesieniu do lasów
  • Wzmacnianie ochrony wybrzeża oraz zarządzania ryzykiem powodziowym oraz ryzykiem erozji obszarów przybrzeżnych
  • Opracowywanie rozwiązań opartych na zasobach przyrody, aby zaradzić falom upałów, suszy, powodziom oraz złej jakości powietrza w obszarach miejskich
  • Wdrażanie instrumentów finansowania w ramach unijnego systemu handlu uprawnieniami do emisji
  • Wspieranie obniżania emisyjności systemów elektroenergetycznych, w tym projektowania rynków i ram regulacyjnych sprzyjających energii ze źródeł odnawialnych
  • Opracowywanie rynkowych systemów wsparcia dla inwestycji w energię ze źródeł odnawialnych i efektywność energetyczną
  • Opracowywanie krajowych planów w dziedzinie energii i klimatu, w tym modelowania analitycznego i energetycznego
  • Ocena polityki w dziedzinie energooszczędnych systemów ciepłowniczych i systemów chłodzenia
  • Zwiększanie inwestycji w efektywność energetyczną budynków
  • Określenie polityki w dziedzinie zrównoważonego transportu/zrównoważonej mobilności oraz paliw alternatywnych
  • Wzmocnienie żeglugi śródlądowej i kolei dużych prędkości

Sprawiedliwa transformacja

Wszystkie państwa członkowskie UE, jej regiony i sektory muszą przyczyniać się do transformacji w kierunku gospodarki neutralnej dla klimatu. Skala wyzwania nie jest jednakowa dla wszystkich. Regiony zależne od paliw kopalnych i przemysłu wysokoemisyjnego silniej odczują zmiany i przejdą głęboką transformację gospodarczą, środowiskową i społeczną.

Komisja Europejska pomaga państwom członkowskim w mobilizowaniu zasobów i podejmowaniu działań, aby zapewnić ukierunkowane wsparcie dla regionów i sektorów najbardziej dotkniętych transformacją. Dzięki Instrumentowi Wsparcia Technicznego DG REFORM wspiera również 17 państw członkowskich w przygotowaniu terytorialnych planów sprawiedliwej transformacji. Każde państwo członkowskie będzie musiało sporządzić taki plan, aby uzyskać dostęp do finansowania z mechanizmu sprawiedliwej transformacji.

 

PRZYKŁADY WSPARCIA

  • Ocena wyzwań i potrzeb związanych z transformacją
  • Przygotowanie planu działania zawierającego harmonogram działań koniecznych do przejścia na gospodarkę neutralną dla klimatu
  • Wspieranie konsultacji z zainteresowanymi stronami w celu wypracowania konsensusu w sprawie sposobu przejścia na gospodarkę neutralną dla klimatu
  • Proponowanie mechanizmów zarządzania w celu wdrożenia transformacji

 

Zrównoważony rozwój

Unia Europejska w pełni angażuje się w zdobycie pozycji lidera we wdrażaniu wraz z jej państwami członkowskimi Agendy na rzecz zrównoważonego rozwoju 2030. 17 celów zrównoważonego rozwoju ma uczynić życie ludzi lepszym i chronić planetę przed degradacją, aby mogła ona zaspokoić potrzeby obecnych i przyszłych pokoleń. Począwszy od 2020 r. Komisja Europejska wzmocniła analizę i monitorowanie realizacji celów zrównoważonego rozwoju w ramach europejskiego semestru. Jednocześnie państwa członkowskie włączają cele zrównoważonego rozwoju w główny nurt kształtowania polityki oraz opracowują ukierunkowane strategie, aby zmierzać w stronę bardziej zrównoważonego rozwoju.

 

PRZYKŁADY WSPARCIA

  • Opracowywanie strategii zrównoważonego rozwoju do 2050 r.
  • Opracowywanie planu działania na rzecz poprawy dobrostanu mieszkańców obszarów wiejskich i zapewnienia stabilności gospodarczej obszarów wiejskich.
  • Wdrażanie strategii zrównoważonego rozwoju prowadzącej do włączenia celów zrównoważonego rozwoju w główny nurt polityki decyzyjnej na wszystkich szczeblach administracyjnych

 

Energia

Odchodzenie od paliw kopalnych w systemie energetycznym stanowi kluczowy element działań prowadzących do osiągnięcia celów klimatycznych UE w 2030 r. i 2050 r. Jednocześnie energia musi być bezpieczna i przystępna cenowo dla konsumentów i przedsiębiorstw. Aby było to możliwe, państwa członkowskie muszą przekształcić swoje systemy energetyczne we w pełni zintegrowany, zinformatyzowany i konkurencyjny unijny rynek energii, który w dużej mierze opiera się na odnawialnych źródłach energii. Poza przeprowadzeniem reform regulacyjnych państwa członkowskie muszą umożliwić i promować dalsze inwestycje w czystą energię, w tym w efektywność energetyczną.

 

PRZYKŁADY WSPARCIA

  • Dostosowanie ram prawodawczych i regulacyjnych do celu zwiększenia udziału energii ze źródeł odnawialnych
  • Określanie środków z zakresu polityki służących promowaniu efektywności energetycznej
  • Projektowanie konkurencyjnych rynków energii elektrycznej
  • Eliminowanie przeszkód w finansowaniu i na rynkach usług dla czystej energii
  • Wspieranie planowania strategicznego poprzez modelowanie energetyczne i analizę

Transport i mobilność

Transport umożliwia swobodny przepływ osób, usług i towarów w obrębie Unii Europejskiej. Stanowi on fundament integracji unijnej, łącząc ludzi z różnych regionów i krajów, a jednocześnie stanowi decydujący element rozwoju gospodarki. W miarę coraz większej integracji gospodarek nadal rośnie popyt na transport. Oznacza to możliwości, ale również nowe wyzwania. W szczególności transport odpowiada za prawie jedną czwartą emisji gazów cieplarnianych w UE i jest jedną z głównych przyczyn zanieczyszczenia powietrza w miastach. Państwa członkowskie szukają sposobów na opracowanie inteligentnych, zrównoważonych i wydajnych rozwiązań transportowych. Wymaga to myślenia w pierwszej kolejności o użytkownikach i zapewnienia im przystępnych cenowo, bardziej dostępnych, zdrowszych i czystszych rozwiązań alternatywnych.

 

PRZYKŁADY WSPARCIA

  • Analiza polityki, instrumentów gospodarczych i ram prawnych
  • Przeprowadzenie ocen kosztów i korzyści
  • Opracowywanie modelowania scenariuszy inwestycyjnych i skutków inwestycji
  • Opracowywanie zaleceń politycznych, planów działania i harmonogramów
  • Opracowywanie strategii i planów komunikacji

Środowisko i gospodarka o obiegu zamkniętym

Przewiduje się, że degradacja środowiska w coraz większym stopniu będzie wpływać na działalność gospodarczą. Może ona powodować ekstremalne warunki pogodowe, wpływać na zdrowie ludzi i utrudniać dostęp do zasobów naturalnych. Ochrona kapitału naturalnego UE, przejście na zasobooszczędną gospodarkę i ochrona ludzi przed presją związaną ze środowiskiem to kluczowe priorytety Europejskiego Zielonego Ładu. Państwa członkowskie angażują się w reformy mające na celu sprostanie tym wyzwaniom poprzez dalszy rozwój swojej polityki i swoich strategii w dziedzinie środowiska.

DG REFORM wspiera organy krajowe w planowaniu i wdrażaniu reform, które pomagają w walce z degradacją środowiska.

PRZYKŁADY WSPARCIA

  • Określanie krajowej i gminnej polityki gospodarowania odpadami
  • Opracowywanie krajowych strategii dotyczących gospodarki o obiegu zamkniętym i planów działania w tej dziedzinie
  • Wdrażanie instrumentów służących obniżaniu emisyjności przemysłu
  • Wspieranie gospodarki wodnej i monitorowania usług wodnych

Badania naukowe i innowacje

Technologie cyfrowe mają ogromny wpływ na nasz sposób życia i prowadzenia działalności gospodarczej. Państwa członkowskie muszą być zdolne do czerpania korzyści z naszego coraz bardziej zinformatyzowanego społeczeństwa i do stawiania czoła wyzwaniom, jakie się z nim wiążą. Wymaga to opracowania polityki i wdrożenia innowacyjnych rozwiązań pozwalających przedsiębiorstwom zyskać pewność, kompetencje i środki potrzebne do cyfryzacji i rozwoju. Systematyczna i perspektywiczna strategia w zakresie badań naukowych i innowacji ma kluczowe znaczenie dla bardziej produktywnej i ekologicznej gospodarki.

PRZYKŁADY WSPARCIA

  • Zacieśnianie współpracy między przedsiębiorstwami i podmiotami naukowymi w celu poprawy wdrażania polityki innowacyjności
  • Reagowanie na problem niedoborów pracowników w instytutach badawczych, w szczególności poprzez dzielenie się wiedzą i najlepszymi praktykami
  • Zwiększanie innowacyjności małych i średnich przedsiębiorstw

Ekologizacja finansów publicznych i prywatnych

Aby zrealizować ambicje wyrażone w Europejskim Zielonym Ładzie, konieczne są znaczne inwestycje. Ważną rolę w finansowaniu transformacji ekologicznej odegra sektor prywatny. Wymaga to spójnych strategii, innowacyjnych ram regulacyjnych i inteligentnych instrumentów. Istotne w finansowaniu transformacji będą też rządy krajowe, które powinny wysyłać odpowiednie sygnały cenowe i kierować wydatki publiczne na bardziej zrównoważoną politykę. Muszą one również stymulować popyt na bardziej zrównoważone towary i usługi dzięki zielonym zamówieniom publicznym i zmniejszać ślad węglowy usług publicznych. Stabilne ramy zarządzania zapewnią odpowiedzialność osób wyznaczających kierunki polityki względem przyszłych pokoleń.

Aby stawić czoła tym wyzwaniom, DG REFORM wspiera państwa członkowskie w następujących dziedzinach:

  • ekologiczne planowanie budżetu i podatki na ochronę środowiska
  • zielone zamówienia
  • zrównoważone finansowanie i inwestycje.

PRZYKŁADY WSPARCIA

  • Wzmacnianie zielonych inwestycji publicznych
  • Wdrażanie przeglądu wydatków i wydatków podatkowych w odniesieniu do strategii ekologicznych i tych nieprzyjaznych środowisku w ramach budżetu
  • Opracowywanie systemu zielonego opodatkowania i modelowanie jego skutków
  • Wdrażanie wytycznych UE w sprawie ekologicznego planowania budżetu
  • Opracowywanie planu działania na rzecz zrównoważonego finansowania dla państw członkowskich i krajowych instytucji prorozwojowych
  • Wdrażanie ram dotyczących zielonych obligacji skarbowych

Dane kontaktowe

Główny punkt kontaktowy do składania wniosków o Instrument Wsparcia Technicznego

Więcej informacji